OV-chipkaart voor schoon water
De innovatieve filtratie-unit die aan de basis staat van het project wordt ontwikkeld door Susteq, een bedrijf van Saxionalumnus Marten Susebeek. Het waterbetaalsysteem voorziet de mensen in Kenia van een oplaadbare betaalpas met zogeheten watercredits. Wie schoon drinkwater wil hebben betaalt bij één van de 25 tappunten. De opbrengst daarvan gaat grotendeels naar het onderhoud van het waternetwerk.
Brede toegang tot schoon water
Het systeem dat in Kenia inmiddels wordt gebruikt door 20.000 mensen gaat binnenkort ook in Tanzania geïnstalleerd worden. Ook daar komen nog eens 25 tappunten voor nog eens 20.000 mensen. De volgende stap is het aanleggen van waterpunten op plekken waar het water (nog) niet schoon genoeg is voor menselijke consumptie. Dat is een flinke opgave, want de waterkwaliteit in Kenia is over het algemeen slecht. Brede toegang tot schoon water zou een enorme stap vooruit betekenen.
Saxionstudenten van de opleidingen Werktuigbouwkunde, Industrieel Product Ontwerpen, Technische Informatica en Environmental Engineering hebben de opdracht gekregen om een filtratie-unit te ontwikkelen. Zij bouwen op dit moment aan een prototype voor het zuiveren van water. Het systeem moet in juni klaar zijn voor de testfase. Het is de bedoeling dat straks in verschillende Afrikaanse landen boxen komen met het waterbehandelingssysteem en een betaalmechanisme.
Nog voor de zomer presenteren de studenten hun compacte waterfiltratie-unit. De unit is ontworpen voor afgelegen watertappunten in Kenia. Het systeem werkt op basis van een membraan dat wordt gemonitord door sensoren. Zodra de sensoren constateren dat het membraan verstopt raakt, wordt een pomp in werking gezet voor het schoonspoelen van het membraan. Op die manier blijft het water van het tappunt het hele jaar door schoon genoeg voor menselijke consumptie.
Leren van verschillende disciplines
De studenten hebben verschillende taken in het ontwerptraject van de unit. Vier studenten van Werktuigbouwkunde en Industrieel Product Ontwerpen richten zich op de constructie, terwijl twee studenten van Technische Informatica zich bezig houden met de sensoren. Een student van Environmental Engineering kijkt naar de beste membraan voor het systeem.
“Best wel bijzonder”, noemt student Robin Morshuis van Industrieel Product Ontwerpen de multidisciplinaire samenwerking. ,,Je leert van elkaar. Ik had eerst niet zoveel verstand van sensoren, maar je krijgt er op deze manier toch het nodige van mee. Iedereen heeft zo z’n eigen specialisme. Uiteindelijk komt dat samen in één ontwerp.”
Het idee is om de filtratie-unit op te nemen in een waterbetalingssysteem in Kenia. Wie van een tappunt gebruik wil maken, betaalt een bescheiden bedrag met behulp van een soort chipkaart. Van dat bedrag kan het onderhoud van het waterzuiveringssysteem worden betaald. Susebeek deed zijn idee op, toen hij voor stage in Afrika was en zag dat onderhoud een groot probleem is voor de bereikbaarheid van schoon drinkwater. “Als een waterpunt kapotgaat, is er vaak geen geld voor reparatie.”
Vergelijkbaar met een OV-chipkaart
Susebeek studeerde werktuigbouwkunde bij Saxion en bedrijfskunde bij de Universiteit Twente. Voor de ontwikkeling van zijn waterbetaalsysteem combineerde hij de opgedane kennis van beide studies. Het systeem, dat al in Kenia is ingevoerd, is vergelijkbaar met een OV-chipkaart.
“Je laadt een bepaald tegoed op, checkt in bij het watertappunt en na de afname van de benodigde hoeveelheid water check je weer uit. Jaarlijks zal een gebruiker zo’n 5 tot 10 euro per jaar kwijt zijn aan schoon drinkwater. Betalen via de mobiele telefoon is geen probleem in Kenia. Dat is daar al meer dan 10 jaar lang heel gebruikelijk. Het netwerk is er goed.”
De Saxion-studenten kijken al wat verder dan het afronden van hun studieproject. “We hopen dat het systeem straks goed genoeg is om in Afrika getest te worden”, zegt Robin Morshuis. Dat is ook belangrijk voor Susteq-eigenaar Marten Susebeek. “Natuurlijk hebben we een verdienmodel, maar we zijn vooral een social enterprise. We willen dat zoveel mogelijk mensen in Kenia en andere landen straks schoon drinkwater hebben.”
