Oceaan in kaart op vier supercomputers

Nieuws | de redactie
3 juli 2014 | Wat betekent klimaatverandering voor Nederland? Het is een complexe vraag, die UU-oceanograaf Henk Dijkstra bezighoudt. De gigantische hoeveelheid data die zijn onderzoek vereist, kan niet met één supercomputer worden verwerkt. Internationale samenwerking is onmisbaar.

“De opwarming van de atmosfeer veroorzaakt wereldwijd veranderingen in de zeespiegel. Maar die veranderingen zijn niet overal hetzelfde,” vertelt Dijkstra in het meest recente SURF Magazine. “Wij simuleren de toekomstige gevolgen daarvan met behulp van wereldomspannende klimaatmodellen.”

Hoe kleiner hoe beter

Dijkstra en zijn team hebben de oceanen op de wereld opgeknipt in lappen van tien bij tien kilometer om zo de veranderingen in kaart te brengen. Toch zou hij liever nog verder opknippen. “Hoe kleiner die gebieden, hoe beter de resolutie en hoe gedetailleerder je weet hoe de zeespiegel lokaal verandert.”

Zo nauwkeurig kijken vergt veel van de computercapaciteit waar de onderzoekers beschikking over hebben. “Zelfs als je de grootste supercomputer helemaal voor jezelf zou hebben – wat niet het geval is – duurt het uitvoeren van de berekeningen met de huidige modellen vele maanden en zijn die met de gewenste resolutie nagenoeg onmogelijk,” aldus Dijkstra.

Een geweldige kans

In het onlangs in Denver bekroonde project eSALSA van NWO en het Netherlands eScience Center wordt gepoogd de complexe berekeningen te verdelen over een aantal verschillende supercomputers in de wereld. Een grote internationale coöperatie dus. “Vier supercomputers op twee continenten. Een geweldige kans!”

De Cartesius in Amsterdam bundelt voor het onderzoek van Dijkstra zijn krachten met de Stampede in Austin en zal later nog worden uitgebreid met de Emerald in Oxford en de SuperMUC in München. Dijkstra noemt de samenwerking grensverleggend. “De vooruitgang zit hem in de nieuwe technologische mogelijkheden van distributed computing en datamanagement, die op hun beurt de klimaatwetenschappen een stuk verder zullen brengen.”

Naar twee bij twee

Het zijn grote stappen die de klimaatwetenschappen zetten, ziet Dijkstra. “Toen ik in de jaren negentig met mijn onderzoek begon, was de resolutie van oceaanmodellen vierhonderd bij vierhonderd kilometer. Nu vinden we tien bij tien kilometer heel gewoon en werken we aan een resolutie van twee bij twee kilometer.”

Het volledige interview met Henk Dijkstra leest u in het nieuwe SURF Magazine (pagina 9-10)


«
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
ScienceGuide is bij wet verplicht je toestemming te vragen voor het gebruik van cookies.
Lees hier over ons cookiebeleid en klik op OK om akkoord te gaan
OK